Renk Haslığı Testleri ve Standartları
Öncelikle boyama ve apre işlemlerinin son aşamalarında asit, alkali, oksidan, indirgeyici vb. kimyasal ile yıkama, güneş ışığı, sürtünme, ter, yüksek sıcaklık vb. boyalı tekstil ürünlerinin solmasına neden olabilir. Dolayısıyla renk haslığı, “yıkama karşı renk haslığı”nın yanında, ışık haslığı, sürtme haslığı, terleme haslığı, klor haslığı, ütü haslığı gibi çeşitli testlerle de değerlendirilmelidir.
Farklı ülkelere göre yıkamaya karşı renk haslığı standartları:
- AATCC, ABD için (66 farklı test)
- SDC, AB için
- ISO, Uluslararası (13 farklı test)
Yıkamaya Karşı Renk Haslığını Etkileyen Faktörler
- Liflerin kimyasal yapısı
Asit mordan ve reaktif boyalarla boyanmış protein lifleri, iyi haslık özellikleri gösterecektir. Yani boyanın elyafla uyumu çok önemlidir. - Boyanın moleküler yapısı
Boya molekülü büyükse, elyafın polimerler arası zincir alanı içinde sıkı bir şekilde hapsedilecektir. Böylece haslığı daha iyi olacaktır. - Boya uygulama prosedürü
Tekstillerin boyanmasından sonra, doğrudan boyanın bir metal tuzu veya katyonik sabitleme maddesi ile reaksiyona girmesi, çözünmeyen bileşiklerin oluşmasına neden olur.
Yıkamaya Karşı Renk Haslığı Testi Nasıl Yapılır?
- Kumaş örneği için 40 mm x 100 mm’lik bir numune alınız. Bununla birlikte numunenizin pozitif kısmını, birleştirilmiş bir numune oluşturmak üzere kısa kenar boyunca 40 mm x 100 mm’lik çok fiberli bir yama kumaşla birlikte dikiniz. Ayrıca numuneyi iki adet 40 mm x 100 mm’lik tek elyaflı yama kumaşa yerleştirebilirsiniz.
Karışık tekstil veya iç içe geçmiş kumaş için, birinci parçayı ana içerikli elyaftan, ikinci parçayı ise ikincil içerikli elyaftan hazırlamalısınız. - Ürün cinsine ve ihtiyaca göre yıkama renk haslığı parametrelerini aşağıdaki tablodan ayarlayınız.
Kumaşın hammaddesi ipek, viskon elyaf, yün, naylon ise 1. yöntemi uygulayabilir; pamuk, polyester, nitril ise 3. yöntemi uygulayabilirsiniz.
- Önceden birleştirerek hazırladığınız numuneyi, önceden belirli bir sıcaklığa ısıttığınız temizlik sıvısı dökerek kaba yerleştiriniz ve cihazınıza numuneyle birlikte yerleştiriniz.
- Numuneyi belirlediğiniz sürede çıkarıp, suyla iki kez yıkayınız. Sonrasında akan soğuk su ile temiz bir şekilde durulayıp, fazla suyu sıktırınız.
- Ayırdığınız numuneyi, kısa kenar dikişiyle bitişik kumaşa bağlayarak, 60°C’yi aşmayan havada kurutup, orijinal numunenin renginin değişmesi ile bitişik kumaşın lekelenmesi gri test kartlarıyla değerlendiriniz.
Faydalı Bilgi
Testex TF418E Yıkama Haslığı Test Cihazı – Launderometre‘nin öne çıkan özellikleri:
- Ayarlanabilir sıcaklık: ~95°C
- Ayarlanabilir çalışma süresi
- Dönme hızı 40 ± 2 dev/dk
Yıkamaya Karşı Renk Haslığı Test Parametreleri
| Koşullar | Sıcaklık (°C) | Süre (dk) | Sabun Bileşimi (banyo oranı) | Çelik top | |
| Standart Sabun Kağıdı (g/L) | Susuz Sodyum Karbonat (g/L) | ||||
| Yöntem 1 | 40±2 | 30 | 5 | — | — |
| Yöntem 2 | 50±2 | 45 | 5 | — | — |
| Yöntem 3 | 60±2 | 30 | 5 | 2 | |
| Yöntem 4 | 95±2 | 30 | 5 | 2 | 10 |
| Yöntem 5 | 95±2 | 240 | 5 | 2 | 10 |
Yıkama Renk Haslığını Test Ederken Bitişik Kumaş Seçimleri
| İlk Parça | İkinci Parça | İlk Parça | İkinci Parça | ||
| 40°C/50°C | 60°C/95°C | 40°C/50°C | 60°C/95°C | ||
| Pamuk | Yün | Yapışkan Elyaf | Sirke Elyafı | Yapışkan Elyaf | Yapışkan Elyaf |
| Yün | Pamuk | — | Poliamid Elyaf | Yün pamuk | Pamuk |
| İpek | Pamuk | — | Polyester | Yün pamuk | Pamuk |
| Keten | Yün | Yapışkan Elyaf | Poliakrilonitril Elyaf | Yün pamuk | Pamuk |
| Yapışkan Elyaf | Yün | Pamuk | — | — | — |
TESTEX TF418E
Yıkama Haslığı Test Cihazı - Launderometre
Testex, 2014 yılından beri kumaş üretim sektörü için fiziksel performans test cihazları üretmektedir. Yazılımı, kumaş, iplik, elyaf, ev tekstili, teknik tekstil ve geotekstil sektörlerine yönelik yarı-mamül kumaşlar için uluslararası test standartlarını destekler. 100’den fazla ülkede kalite kontrol ve Ar-Ge testleri için tercih edilen Testex, uluslararası markalara akreditedir.
